Kazimierz Bielenin polski archeolog i historyk sztuki - postać niejednoznaczna

Tytuł

Kazimierz Bielenin polski archeolog i historyk sztuki - postać niejednoznaczna

Opis

Prof. Kazimierz Bielenin badacz starożytnego hutnictwa świętokrzyskiego, historyk sztuki z wykształcenia a archeolog z zawodu i zamiłowania, urodził się 29 stycznia 1923 roku Brzeszczach. W 1952 roku ukończył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktoryzował się w 1963 na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, natomiast stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1972. W 1988 roku otrzymał tytuł naukowy prof. nauk humanistycznych. Od 1950 roku pracował w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, początkowo jako asystent i starszy asystent (1950–1955), a później kustosz (1955–1967). Od 1967 do 1994 był wicedyrektorem tej placówki. Odbył też w 1965 roku staż w Austrii.

W 1955 prof. Mieczysław Radwan, metalurg z Akademii Górniczo – Hutniczej w Krakowie, zainteresowany żużlem żelaznym masowo występującym w północno – wschodnim rejonie Gór Świętokrzyskich, na terenie kieleckiego, organizował rozpoczęcie badań tego problemu. Muzeum Archeologiczne w Krakowie, oddelegowało mgr. Kazimierza Bielenina do prac terenowych, archeologicznych i wykopaliskowych w zorganizowanym Zespole Historii Polskiej Techniki Hutniczej i odlewniczej, Zakładu Historii Techniki i Nauki PAN pod kierunkiem prof. Mieczysława Radwana. Badania potwierdziły istnienie starożytnego centrum hutnictwa żelaza opisanego przez Mieczysława Radwana w 1936 roku . Wielki sukces naukowy i odkrycie rangi europejskiej. K. Bielenin był członkiem zespołu badawczego prowadzonego przez prof. Mieczysława Radwana do 1968 roku.

Po 1968 roku K. Bielenin prowadził badania na kilkuset kilometrowym obszarze Kielecczyzny. Odkrył i zbadał łącznie 135 stanowisk archeologicznych. Prowadził również badania w Austrii (Burgenland) i Niemczech (wraz z Muzeum w Poczdamie; Chociebuż i Herzberg).

Uczeń Mieczysława Radwana i Tadeusza Reymana. Odznaczony został Krzyżem Kawalerskim (1986) i Oficerskim (1995) Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem Zasługi (1977). Wyróżniony został również przyznawanym przez Międzynarodowe Centrum Biograficzne w Cambridge tytułem Międzynarodowego Człowieka Roku Nauki 1997–1998. Otrzymał ponadto honorowe obywatelstwo gminy Brzeszcze i Nowej Słupi. Pochowany został na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Nieznane fakty z życiorysu K. Bielenina : „Kazimierz Bielenin urodzony w Brzeszczach koło Oświęcimia w roku 1946 podjął studia filozoficzne na Wydziale Teologicznym jak student świecki, a następnie w roku 1949 studiował historię sztuki, uzyskując magisterium w roku 1952 6. str. 65 Autobiografie J. Grzybowskiego i K. Bielenina, Arch. UJ sygn. KM 56, J. Krzyżaka, Arch. UJ sygn.WP III 49 w : URSZULA PERKOWSKA Studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W 1950 roku Bielenin zgłosił się do Nowej Huty w związku z hasłami
„Pierwsi junacy z 6. brygady SP przybyli na plac budowy przyszłego miasta i huty już w lipcu 1949 r. W odpowiedzi na hasła propagandowe KC PZPR „Nową Hutę zbudujemy wysiłkiem całego Narodu”, czy Zarządu Głównego ZMP „Cała młodzież buduje Nową Hutę” do Nowej Huty przybyły grupy członków ZMP i SP z zadaniem zorganizowania bazy i przyjęcia transportów grup młodzieżowych. Zaktywizowały się zarządy ZMP w całym kraju, prowadząc zakrojoną na szeroką skalę akcję propagandową i organizacyjną związaną z werbunkiem. Do lokali werbunkowych zgłaszały się setki ochotników, aktywiści ZMP roztaczali przed młodymi ludźmi wizje perspektyw na przyszłość – takich jak zdobycie zawodu, nauka, mieszkania. „ Pracował w grupie archeologów pod opieką Muzeum Archeologicznego w Krakowie.


Obraz Kazimierza Bielenina jako naukowca nie jest jednoznaczny.
Historia badań starożytnego hutnictwa znana jest ogółowi głównie z narracji K. Bielenina i różni się bardzo od tego co pamięta rodzina Mieczysława Radwana i o czym świadczą jego publikacje oraz znalezione materiały źródłowe w Archiwum Państwowym w Kielcach . W Archiwum kieleckim znajdują się listy prof. M. Radwana do prof. Edmunda Massalskiego z okresu, kiedy prof. Massalski był dyrektorem Muzeum Świętokrzyskiego. Z listów tych wyłania się prawdziwy obraz badań terenowych prowadzonych przez Mieczysława Radwana w tak trudnym dla badaczy okresie komunistycznym.

Cała korespondencja M. Radwana zawarta w teczce E. Massalskiego w Archiwum Państwowym w Kielcach, dotyczy badań terenowych świętokrzyskiego starożytnego hutnictwa w latach 1960-1961 oraz budowy Muzeum w Nowej Słupi, planowanych miejsc badań, oraz podziału zadań. Z korespondencji można poznać stan faktyczny sytuacji i zdarzeń. E. Massalski i Muzeum Świętokrzyskie służyło M. Radwanowi wsparciem zarówno merytorycznym jak i czysto ludzkim w latach 1955-1961. W badaniach terenowych brali udział „jego” archeolodzy J. Kuczyński i Z. Pyzik. Mieczysław Radwan szczególnie cenił J. Kuczyńskiego, co powodowało pewnie napięcia między nim a K. Bieleninem. A Państwo Massalscy ostrzegali M. Radwana przed nielojalnością Bielenia. Całość korespondencji dostępna jest łatwo w Archiwum www.radwan.org.pl . To zbiór 27 obiektów zawierających 50 stron skanów.

Z tej pierwszej „wycieczki” 1-24 lipca 1955 roku, Mieczysław Radwan opublikował sprawozdanie w 1956 roku. W 1957 roku ukazała się publikacja K. Bielenina dotycząca tego samego tematu. Porównując publikacje Mieczysława Radwana z 1956 i K. Bielenina z 1957 - plagiat publikacji M. Radwana z 1956 roku przez K. Bielenina jest widoczny i oczywisty bowiem praca ta różni się od pracy M. Radwana z 1955 roku tylko wzmianką o Kunowie. Takich "duplikatów" sprawozdań Radwana Bielenin popełnił wiele a o publikacji tej i następnych K. Bielenin nie
poinformował Przewodniczącego Zespołu – Mieczysława Radwana, gdyż nie znalazły się one w niepublikowanym sprawozdaniu Mieczysława Radwana z działalności Zespołu w latach 1954-1962, w tym z publikacji członków Aktywu Zespołu i innych ( A PAN PAU ) oraz a także K. Bielenin nie zgłasza jej do niepublikowanego sprawozdania M. Radwana za1961 (AP Kielce).

Badania terenowe w 1955 roku zorganizował Mieczysław Radwan prof. AGH, przy pomocy prof. Massalskiego z Muzeum Świetokrzyskiego. Nieprawdą jest więc przypisywanie sobie przez K. Bielenina powołania razem z Mieczysławem Radwanem Zespołu Historii Polskiej i Techniki Hutniczej i Odlewniczej, który rozpoczął badania terenowe w 1955 roku. Stwierdzenie to cytowane w wielu publikacjach do tej pory w wersji:
„powołany przez Kazimierza Bielenina i Mieczysława Radwana Zespół Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN (Bielenin 1992, 6; 2006, 13)”, wspólnie z Muzeum Świętokrzyskim w Kielcach i Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie rozpoczął w 1955 roku systematyczne badania licznych śladów starożytnej metalurgii żelaza na terenie Gór Świętokrzyskich. ...”
Zespół Historii Polskiej i Techniki Hutniczej i Odlewniczej powstał w roku 1954 przy Komitecie Historii Nauk PAN . W 1954 r. Komitet Historii Nauki P A N powołał Mieczysława Radwana na przewodniczącego Zespołu Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej. Na tym stanowisku zainicjował on w 1955 r. badania nad hutnictwem świętokrzyskim z okresu wpływów rzymskich . Kazimierz Bielenin, magister historii sztuki, w 1954 roku, dwa lata po studiach, niczego i to wspólnie z Mieczysławem Radwanem nie mógł powołać, a szczególnie nie mógł powołać Zespołu Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej, działającej w ramach PAN. Przede wszystkim zespół ten powołany został przez Komitet Historii Nauk PAN . K Bielenin nie miał jeszcze w tym czasie żadnych naukowych osiągnięć i wiadomo też, że w 1954 roku Mieczysław Radwan i Kazimierz Bielenin jeszcze się nie znali. Poznali się na wiosnę 1955 roku.

Należy więc podkreślić, że do swojej śmierci prof. Mieczysław Radwan z AGH był jedynym kierownikiem jedynego Zespołu prowadzącego badania starożytnego hutnictwa w świętokrzyskim. K.Bielenin był tylko jednym z trzech archeologów biorących udział w tych badaniach. Do tych badań K. Bielenin był oddelegowany przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie, tak jak panowie J.Kuczyński i Z.Pyzik z Muzeum Świętokrzyskiego w Kielcach. Rolę K. Bielenina w zespole M. Radwana wg. materiałów z Archiwum kieleckiego trudno nazwać „decydującą” .
Po przeprowadzeniu kwerendy w aktach Zakładu Historii Nauki i Techniki ustalono, że Zespół ten nie miał formalnie zorganizowanej grupy pracowniczej, lecz działający pod kierownictwem Mieczysława Radwana przewodniczącego, badawczy „aktyw Zespołu” (tak określał to M. Radwan w swych sprawozdaniach). W skład powołanej przez M. Radwana aktywnej grupy badaczy, wchodzili w latach 1955 - 1968:

Mieczysław Radwan - metalurg, doc. AGH, kierownik Katedry Maszyn Hutniczych, od 1957 kierownik Katedry Historii Techniki i Nauk Technicznych, przewodniczący Zespołu,
Jerzy Piaskowski - metalurg, mgr nauk technicznych, historyk metalurgii, odlewnictwa i hutnictwa,
Kazimierz Bielenin - archeolog, magister historii sztuki, Muzeum Archeologiczne - umowa od października 1955 r. Od 1963 roku doktor nauk humanistycznych,
Stanisław Holewiński – metalurg AGH, docent (1954–1957), profesor nadzwyczajny (1957–1960),
Wacław Różański - metalurg AGH, adiunkt, docent od1958, od 1965 roku profesor,
Stanisław Miczulski - pierwszy etatowy pracownik Zespołu, historyk Pracownik PAN- w Krakowie, ( więcej e obiekcie: Dymarki Świętokrzyskie. Zespół Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej. Działalność w latach 1954-1968. Historia badań starożytnego hutnictwa w świętokrzyskim w świetle sprawozdań i danych archiwalnych http://radwan.org.pl/items/show/546 ).

W okresie 1954-1968 nie zanotowano żadnego sympozjum czy konferencji z tematu : „starożytne hutnictwo żelazne w Górach Świętokrzyskich”, a zorganizowanego przez MAK i Kazimierza Bielenina. Wyraźnie ten temat był tematem prowadzonym przez Instytut Historii Kultury Materialnej ( do 1958 r) i Instytut Historii Nauki ( po1959) PAN. W późniejszej narracji Bielenina i jego następców dotyczącej tego okresu, ani razu nie zanotowano podkreślenia roli Instytutu Historii Kultury Materialnej ( do 1958 r) i Instytutu Historii Nauki ( po1959) PAN w badaniach starożytnego hutnictwa. Wręcz przeciwnie, narracja Bielina i późniejszych autorów, pominęła w ogóle istnienie Instytutu Historii Materialnej- później Instytutu Historii Nauki PAN . To, że w Zespole pracowali naukowcy z AGH, czy z MAK, i MŚ i inni, nie świadczy przecież o tym, że to te instytucje prowadziły badania starożytnego hutnictwa, co błędnie lansował Bielenin i jego epigoni.


Gwoli prawdy historycznej należy dodać, że K. Bielenin był jedynym członkiem PZPR w zespole Mieczysława Radwana, okiem i uchem władzy komunistycznej, „ pieszczochem reżimu”, co zaznaczyli też pp. Massalscy w korespondencji z M. Radwanem. W internecie można znaleźć artykuły prasowe z tego okresu, gdzie K. Bielenin, partyjny chłopski syn, był chętnie publikowany, w przeciwieństwie do „starego inteligenta” M. Radwana.
Inne prace K. Bielenina napisane na podstawie publikacji Mieczysława Radwana np.
BIELENIN, Kazimierz: Staropolskie Zagłębie Żelazne. Cz. 1 // Dawna Kultura : czasopismo kwartalne Polskiego Towarzystwa Archeologicznego. –T. 2 (1956), s. 127-134
BIELENIN, Kazimierz: Staropolskie Zagłębie Żelazne. Cz. 2 // Dawna Kultura : czasopismo kwartalne Polskiego Towarzystwa Archeologicznego. –T. 3 (1956), s. 214-220
BIELENIN, Kazimierz: Starożytne piece hutnicze w Zagłębiu Staropolskim // Z Otchłani Wieków. –R. 24 (1958), z. 2, s. 86-93

W materiałach z uroczystej sesji w 1983 roku, wydanych w 1987 z " Mieczysław Radwan. Życie i działalność" Materiały z sesji naukowej zorganizowanej w Ostrowcu Świętokrzyskim w dniu 24 września 1983. Biblioteka Regionalna ZW PTTK w Kielcach T.9 Kielce 1987, K Bielenin przekłamuje datę i miejsce powstania Zespołu Mieczysława Radwana. Tuż po stanie wojennym, partyjnego Bielenina nikt nie ośmielił się skorygować ( skan stron obok).

Doktorat obronił w 1963 na Uniwersytecie w Toruniu, a profesorem został w 1988 roku.

Bielenin jako członek PZPR:
Bielenin był jedynym znanym mi członkiem PZPR w zespole Mieczysława Radwana, okiem i uchem władzy komunistycznej, „ pieszczochem reżimu”, co zaznaczyli też pp. Massalscy w korespondencji z M. Radwanem. W internecie można znaleźć artykuły prasowe z tego okresu, gdzie K. Bielenin, partyjny chłopski syn, był chętnie publikowany w przeciwieństwie do „starego inteligenta” M. Radwana. Po 1990 roku K. Bielenin tak jak i inni członkowie PZPR otrzymał swoją dokumentację pracy na rzecz partii do zniszczenia lub zachowania, ale w Archiwum Krakowskim zachowały się protokoły zebrań POP przy Muzeum Archeologicznym, w których występuje „towarzysz Bielenin”. Po 1991 roku Kazimierz Bielenin w myśl starorzymskiej zasady „ cuius regio eius relgio” był członkiem Ligi Polskich Rodzin a zmarł organizując partię Rydzyka w roku 2011.

Wobec powyższego, karygodnym nadużyciem naukowym i historycznym jest stwierdzenie K. Bielenina, że „powołany przez Kazimierza Bielenina i Mieczysława Radwana Zespół Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN (Bielenin 1992, 6; 2006, 13), wspólnie z Muzeum Świętokrzyskim w Kielcach i Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie rozpoczął w 1955 roku systematyczne badania licznych śladów starożytnej metalurgii żelaza na terenie Gór Świętokrzyskich. ...”

Badając zebrane w Archiwum publikacje i sprawozdania Zespołu Mieczysława Radwana najwięcej rozbieżności w narracji na temat badań starożytnego hutnictwa można zauważyć w publikacjach Kazimierza Bielenina na przestrzeni lat od 1987 – 2011. Dotyczą zarówno momentu powstania Zespołu, które Kazimierz Bielenin we wszystkich znanych mi publikacjach datuje na rok 1955, poprzez badania w Rudkach, gdzie K. Bielenin przypisuje sobie rozpoczęcie i prowadzenie badań w 1956 roku i badań lotniczych z 1963 roku. Jeśli chodzi o badania terenowe w Jeleniowie i Nowej Słupi w roku 1957, w publikacji z 1987 roku Kazimierz Bielein stwierdza , że prowadził badania w 1957 roku w Jeleniowie i Nowej Słupi, w których brał udział Mieczysław Radwan. Narracja Mieczysława Radwana, którą znajdujemy w jego publikacjach , rejestruje te fakty inaczej. Kazimierz Bielenin jak i wielu późniejszych badaczy nie notuje istnienia Instytutu Historii Nauki i jego roli w badaniach starożytnego hutnictwa.
Ponadto, K. Bielenin (2006, 7) stwierdził, że do roku 1978 całość badań terenowych finansowało Muzeum Archeologiczne w Krakowie, co w świetle dokumentów AN PAN PAU jest ewidentną nieścisłością. Ze sprawozdania W. Różańskiego z prac Zespołu wynika ,że przynajmniej do roku 1969 Zespół był finansowany przez Instytut Historii Nauki.

Legendę K. Bielenina budowali też jego epigoni : stwierdzenie brzmiące : „Największą krzywdę z naukowego punktu widzenia, wyrządził Mieczysławowi właśnie Kazimierz Bielenin, przypisując sobie założenie wraz z nim Zespołu Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN. A także, swoją długoletnią zawodową aktywnością do roku 2011 powodując, że to jemu przypisywana jest działalność koncepcyjna, organizacyjna i naukowa prowadzenia badań terenowych starożytnego hutnictwa (Karbowniczek, 2014) a nawet fakt odkrycia starożytnych stanowisk archeologicznych na terenie świętokrzyskim.” jakkolwiek może zbyt emocjonalne, opiera się na dwóch referencyjnych publikacjach: Szymona Orzechowskiego „ Odkrywca pionier i popularyzator badań nad starożytnym hutnictwem świetokrzyskim” zamieszczonego w Kazimierz Bielenin twórca polskiej archeometalurgii ”oraz Andrzeja Przychodniego z 2012 roku: Świętokrzyskie Centrum Archeologii Doświadczalnej w Nowej Słupi jako miejsce realizacji projektu “Człowiek i Żelazo w pierwszych wiekach naszej ery” szansą na rozwój archeoturystyki na Kielecczyźnie. W tej ostatniej publikacji autor stwierdził, że „Powołany przez Kazimierza Bielenina i Mieczysława Radwana Zespół Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN (Bielenin 1992, 6; 2006, 13), wspólnie z Muzeum Świętokrzyskim w Kielcach i Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie rozpoczął w 1955 roku systematyczne badania licznych śladów starożytnej metalurgii żelaza na terenie Gór Świętokrzyskich”.
Artykuł ten od dziesięciu lat dostępny jest przynajmniej na trzech platformach internetowych, w tym w języku angielskim. Tak oto passus autorstwa dr. Andrzeja Przychodniego od 2012 wszedł w obieg opracowań naukowych, można było go znaleźć na stronie „Dymarek” a nawet widnieje w życiorysie Mieczysława Radwana na stronie „200 lat Huty w Ostrowcu. Sam autor tych słów dr Andrzej Przychodni zwrócił mi uwagę na ich nieprawdziwość przyznając się jednocześnie do błędnego zapisu w publikacji z 2012 roku, także podając przyczyny błędnej konkluzji pisząc: „Stwierdzenie przytaczane przez Autorkę pozycji „Mieczysław Radwan, Historia prawdziwa” na str.102 nie wyszło jednak spod pióra profesora Kazimierza Bielenina. Jego autorem jest bowiem piszący te słowa (Przychodni 2012, 257) i było ono błędną konkluzją wysnutą na podstawie treści publikowanych w formie bezosobowej przez K. Bielenina (1992, 6; 2006, 13). Trzeba zatem podkreślić, że ten ostatni sam sobie powoływania cytowanego powyżej Zespołu nie przypisywał. Zatem, jeśli ww. błędne stwierdzenie opublikowane przeze mnie w roku 2012 w tomie wydanym po konferencji w Trzcinicy uczyniło krzywdę pamięci o Mieczysławie Radwanie, muszę w tym miejscu poprosić Autorkę o wybaczenie. Nie mam niestety możliwości, aby przeprosić za ten błąd obu profesorów. ”.
Prof. Szymon Orzechowski twierdzi , że Kazimierz Bielenin w w Zespole Mieczysława Radwana pełnił decydującą rolę ( Karbowniczek 2014 str. 63), a badania terenowe prowadził przy pomocy „swojego zespołu”. Na podstawie materiałów i dokumentów zachowanych AN PAN PAU takie stwierdzenia są nieuprawnione, choć mające podstawy w narracji Kazimierza Bielenina.

We wstępie do drugiego wydania „Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w górach świętokrzyskich” Bielenin pisze , że do 1978 roku” całość badań terenowych- wykopaliskowych finansowało Muzeum Archeologiczne w Krakowie” co jest ew. nieprawdą - przynajmniej w okresie od 1955-1969 ( sprawozdanie Rożańskiego za 1968 rok).

Dowodem, że K.Bielenin prowadził swoją narrację dotyczącą starożytnego hutnictwa od najwcześniejszych lat może być artykuł w Dzienniku Polskim z 1961 roku gdzie (nawet nie)mgr K. Bielenin stwierdza, że prowadzi próbne wytopy. W publikacjach M.Radwana i sprawozdaniach Zespołu nie odnotowano takiego faktu. Pośrednio to świadczy o mocnej pozycji partyjnej K. Bielenina. W inym piśmie - dwutygodniku KAMENA w 1965 roku już dr Bielenin oświadcza, że prowadzi próbne wytopy z prof. Radwanem i wybiera się prowadzić takie wytopy w Danii ! Czy zbieranie cegieł ze stanowisk dymarskich można nazwać "prowadzeniem wytopów"? Przypisuje również sobie odkrycie dymarek w Nowej Słupi a z wiosną ze swoimi współpracownikami rozpocznie archeologiczny trud. Tylko,ze nie znaleziono żadnych danych dotyczących współpracowników dr, K. Bielenina. W tym samym piśmie, ten sam autor przedstawia wywiad z Kazimierzem Bieleninem jako prowadzącym badania lotnicze. O Instytucie Historii Materialnej Bielenin nie wspomina.

W wyniku kwerendy Archiwum UJ udało się ustalić, że Kazimierz Bielenin przedstawił pracę magisterską "Chronologia garnków krakowskich". Jej recenzentami byli: Tadeusz Reyman i Karol Estreicher. Nie udało mi się natomiast ustalić, który z profesorów był promotorem. W życiorysie K. Bielenin zadeklarował, że należy do Polskiego Towarzystwa Prehistorycznego, gdzie był sekretarzem Oddziału Krakowskiego. Informacje te pochodzą z teczki magisterskiej sygn. KM 56 od starszy kustosz archiwalny A. Grabowska-Kuźma

W publikacji "Stanisław Mikołajczyk w dokumentach aparatu bezpieczeństwa, t. 3: Działalność w latach 1959–1966, oprac. Witold Bagieński, Agnieszka Chrzanowska, Franciszek Dąbrowski et al, Warszawa 2010." by Witold Bagieński wymieniany jest stryj Bielenina Eugeniusz Bielenin jako informator prowadzony przez agenta Rollanda
Dla Mieczysława Radwana jak i pp. Massalskich było jasne, że Bielenin, członek partii (ZSL_ PZPR) współpracował z UB. Wynika to z ich prywatnej korespondencji jak j bezpośredniej wiedzy Marii Wiktorii Radwan . Ktoś przecież w Zespole musiał współpracować z UB i zdawać sprawozdania po każdej wyprawie. Takie to były czasy, wystarczy trochę o nich trochę poczytać. Pan Orzechowski nie chciał podjąć tego tematu i sprawdzić w IPN-nie, a tu na str, 63 książki "Śladami Kazimierza Bielenina w stulecie urodzin" czytamy, że Bielenin poruszał się po terenie świętokrzyskim darowanym mu przez władze w Kielcach motocyklem WFM. Przecież taki „podarunek” musiał być z inicjatywy kieleckich władz partyjnych i służby bezpieczeństwa no i wiązał się ze zobowiązaniami.

W ARTYKULE na 50 lecie badań : Kazimierz Bielenin, Podsumowanie 50-lecia badań nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim 13 w książce : 50 lat badań nad starożytnym hutnictwem
50 lat badań nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim Praca zbiorowa, Bielenin pisze, że wszystkie badania starożytnego hutnictwa finansowane były przez MAK co było ewidentna nieprawdą



Słowo Ludu : organ Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, 1960, R.12, nr 148 ao otwarciu Muzeum - ani słowa o innych Bielenin prowadzi badania

Twórca

Maria Wiktoria Radwan

Źródło

Wikipedia, Informacja Biogram Gminy Brzeszcze, Archiwum prof. Mieczysława Radwana i rodziny Radwanów. Archiwum PAN PAU, http://dymarki.com/pl/strona-glowna/badania/wycieczka-sprzed-65-lat,,69.html
Arch. UJ sygn. KM 56, J. Krzyżaka, Arch. UJ sygn.WP III 49 w : URSZULA PERKOWSKA Studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
„Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w górach świętokrzyskich” Bielenin . AGH Muzeum Karolina Szmuc. KAMENA 1965http://www.biblioteka.teatrnn.pl/Content/30338/Kamena_1965_12.pdf
Anna Grabowska-Kuźma starszy kustosz archiwalny Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego
Archiwum Narodowe w Krakowie zespół 29/2708 Podstawowa Organizacja Partyjna Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przy Muzeum Archeologicznym w Krakowie , lata 70.XXw. kustosz Anna Międzybrodzka
Stanisław Mikołajczyk w dokumentach aparatu bezpieczeństwa, t. 3: Działalność w latach 1959–1966, oprac. Witold Bagieński, Agnieszka Chrzanowska, Franciszek Dąbrowski et al, Warszawa 2010.
Marcin Płoski: Liga Polskich Rodzin jako aktor społeczny. Wrocław 2016 Wydawnictwo Instytutu Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego Dostęp online: www.repozytorium.uni.wroc.pl/publication/80114
file:///C:/Users/Klient/Desktop/Downloads/Nasza_Historia__PZPR_w_wojewodztwie_kieleckim.pdf Franciszek Wachowicz –. I sekretarz KW PZPR w Kielcach (1955–1968)

50 lat badań nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim Praca zbiorowa

Wydawca

Archiwum Rodziny Radwanów, Maria Wiktoria Radwan

Data

1923

Prawa

Archiwum Rodziny Radwanów